RED II transpositie stimuleert hernieuwbare energiebronnen in de transportsector
De Belgische wet die de transpositie van de Europese Richtlijn “Renewable Energy Directive” RED II omzet zal in de komende weken in het Staatsblad gepubliceerd worden. Dit is het resultaat van een constructieve samenwerking tussen de sectorfederatie Energia en de betrokken kabinetten. Het is een belangrijke beleidsmijlpaal om met een grotere technologieneutraliteit (openheid) hernieuwbare energiebronnen te stimuleren in de transportsector. Immers, de Richtlijn RED II[1] maakt de noodzakelijke opening naar een groeiend aandeel van nieuwe types brandstoffen:
- geavanceerde biobrandstoffen (bv. HVO[2]),
- brandstoffen op basis van gerecycleerde koolstof,
- hernieuwbare brandstoffen van niet biologische oorsprong (bv. hernieuwbare waterstof en e-fuels[3]),
- elektriciteit uit hernieuwbare bronnen.
De Richtlijn RED II stippelt een traject uit voor een progressieve toename van de bijmengingsverplichting van ‘hernieuwbare’ energiecomponenten in de transportbrandstoffen tot 2030. De algemene doelstelling stijgt geleidelijk van een bijmenging van 10.5 % (energie-inhoud) hernieuwbare bestanddelen in 2024 naar 13,9 % in 2030. De uitbreiding tot verschillende energievormen binnen RED II geeft de ondernemingen nu meer flexibiliteit om aan hun verplichtingen te voldoen.
De aankomende RED III, die momenteel op Europees niveau wordt gefinaliseerd, bepaalt een nieuw traject waarbij de totale bijmengingsverplichting voor transport jaarlijks verder oploopt tot naar verwachting 29% in 2030.
Parallel aan de transpositie van REDII worden de biobrandstoffen eerste generatie (op basis van voedsel- en voedergewassen), in België geleidelijk aan verminderd. Hierdoor zal in 2030 nog ongeveer 50% van de huidige maximaal bijmenging toegelaten zijn. Daarnaast worden biobrandstoffen geproduceerd uit grondstoffen met een groot risico op indirecte veranderingen in landgebruik (ILUC[4]) zoals palmolie sinds 1 januari 2023 en sojaolie sinds 1 juli 2023 niet meer toegelaten in ons land, wat vroeger is dan opgelegd wordt door de Europese Unie.
Energia steunt de geleidelijke vermindering van de 1ste generatie biobrandstoffen alsook de progressieve uitbreiding naar geavanceerde biobrandstoffen (ook 2de generatie biobrandstoffen genoemd) die gebaseerd zijn op afval- en reststromen van bos- en landbouw.
Met REDII komt er ook een energieregister waarin energieleveranciers hun hoeveelheid van de diverse types hernieuwbare energieën kunnen registreren. Zij kunnen deze energie-eenheden ook onderling verhandelen wat ook een grotere flexibiliteit biedt voor het invullen van de RED verplichtingen. Dit naar analogie met andere Europese lidstaten, zoals bijvoorbeeld Nederland, Frankrijk en Duitsland.
De RED II verankert ook de wettelijke basis voor co-processing. Hierbij worden hernieuwbare grondstoffen samen met fossiele grondstoffen verwerkt in dezelfde proceseenheden. Dit is een conditio sine qua non voor de raffinaderijen om investeringsprojecten te kunnen financieren.
Koolstofarme en hernieuwbare brandstoffen kunnen ingezet worden in personen- en bestelwagens om nadien de omslag te maken naar moeilijker te elektrificeren transportsegmenten zoals de luchtvaart, maritiem transport, en het vrachtwagentransport. Een snelle en adequate omzetting van de toekomstige EU Richtlijn hernieuwbare energie RED III (die het toepassingsgebied uitbreidt tot maritiem transport en luchtvaart) in de Belgische wetgeving is nodig. En dit door de maximale flexibiliteit toe te laten, overeenkomstig de Europese Richtlijn en dus meer dan de huidige Belgische RED II-wet, om de toenemende ambities inzake hernieuwbare energie te voldoen.
De ondernemingen uit onze sector omarmen het hernieuwbare energie bijmengingstraject en dragen zo bij tot de geleidelijke vergroening van de transportsector in ons land.
Wim DeWulf
Secretaris-generaal Energia
[1] De nieuwe wet zal de wet van 17 juli 2013 vervangen
[2] HVO: Hydrogenated Vegetable Oil, kan tot 90% CO2 vermindering opleveren ten aanzien van conventionele alternatieven
[3] E-fuels: synthetische brandstoffen die geproduceerd worden op basis van groene waterstof, afgevangen CO2 en hernieuwbare energie (o.a. zon en wind).
[4] ILUC: Indirect Land Use Change