Vergroening bedrijfswagens: standpunt BPF
De Belgische Petroleum Federatie heeft kennis genomen van de wetsvoorstellen over de vergroening van bedrijfswagens in België om het fiscaal gunstregime voor de bedrijfswagens alleen nog enkel toe te kennen aan ‘100 procent emissievrije wagens’. Het staat buiten kijf dat het verminderen van CO2 emissies in de transportsector een belangrijke rol zal spelen om bij te dragen tot het realiseren van de klimaatdoelstellingen. Dit is ook benadrukt in het Nationaal Energie- en Klimaat Plan. De petroleumsector onderschrijft een beleid dat het wagenpark voor bedrijfswagens verder vergroent en zal hiertoe bijdragen maar zou enkele bemerkingen en aanbevelingen willen delen in het kader van het parlementair initiatief:
Duidelijkheid over de betekenis van emissievrije wagen
- Er moet duidelijk worden bepaald wat 100% emissievrije wagens zijn.
- Een elektrisch voertuig beantwoordt hieraan enkel wanneer de emissies aan de uitlaat in beschouwing worden genomen. Maar dit behelst enkel de lokale emissies en houdt geen rekening met de klimaatdoelstellingen op het niveau van de planeet.
- De performantie van voertuigen en hun specifieke energievorm (thermisch, elektrisch, waterstof, hybride, e.a.) moet geobjectiveerd worden door wetenschappelijke evaluaties. Dit betekent dat hun gebruik moet geëvalueerd worden op basis van een complete levenscyclusanalyse voor het berekenen van de totale CO2-uitstoot om zo een gelijk speelveld voor de verschillende technologieën en energievormen te creëren. Elektrische auto's zijn alleen emissievrij wat betreft de geproduceerde elektriciteit (energiebron) en de elektriciteit die wordt gebruikt om de batterij op te laden of om waterstof te produceren… echter enkel en alleen maar indien deze elektriciteit van hernieuwbare bronnen komt. In 2018 was slechts 23% van de in België geproduceerde elektriciteit afkomstig van hernieuwbare energiebronnen[1]. Een voertuig met een laag koolstofgehalte kan in dit stadium zelfs minder circulaire CO2 uitstoten dan een elektrische auto.
Respect voor technologie-neutraliteit zodat alle oplossingen zich kunnen ontwikkelen
De Europese Commissie heeft meermaals het belang van technologie-neutraliteit in haar beleid en maatregelen onderstreept. Zo bepaalt de Europese Richtlijn over alternatieve brandstoffen dat wetgeving moeten worden opgesteld zonder een bepaald type technologie te bevoordelen, zodat de verdere ontwikkeling van alternatieve hernieuwbare brandstoffen en energiedragers niet wordt belemmerd.
Brandstoffen zullen zich ontwikkelen als één van de oplossingen
Europe heeft in haar Lange termijn strategie ook koolstofarme en klimaatneutrale vloeibare brandstoffen opgenomen. Deze innovatieve brandstoffen bestaan reeds of zijn in ontwikkeling: nieuwe generatie duurzame biobrandstoffen en synthetische brandstoffen, op basis van "Power-to-Liquid"-technologieën, met inbegrip van e-fuels[2].
- Deze brandstoffen kunnen vandaag al in de huidige automotoren ingezet worden en dit zonder investering voor consumenten in een nieuwe wagen. Investeringen om bijkomende distributie-infrastructuur te ontwikkelen zijn ook niet nodig. De bijdrage aan de vergroening van het wagenpark zal worden geleverd door de evolutie naar een koolstofarme brandstof. Dit rechtvaardigt hun plaats in de energiemix van morgen.
- Als aanvulling op de elektrificatie van de personenwagens en een grotere energie-efficiëntie van de motoren, kunnen alle soorten voertuigen, nieuw of oud, hybride/verbrandingsmotor dankzij koolstofarme vloeibare brandstoffen sta voor stap bijdragen tot de klimaatneutraliteit in 2050. Dit bovendien zonder bijkomende kosten voor de gebruiker, noch investeringen van de overheid in distributienetten.
- Elektrische wagens zullen een belangrijk aandeel innemen, maar het is vandaag niet duidelijk in welke mate ze in staat zullen zijn om te voldoen aan alle mobiliteitsbehoeften van de burgers en de economische sector en in welke mate België erin zal slagen om al zijn elektriciteitscapaciteit om te zetten in hernieuwbare bronnen en uit te breiden om te voldoen aan extra hernieuwbare elektriciteitsbehoeften, zoals voor elektrische voertuigen. Met het oog op deze uitdagingen moet worden gezorgd voor een gediversifieerde energiemix voor voertuigen waarin wagens met een verbrandingsmotor op duurzame brandstoffen en hybride auto's een plaats hebben.
- Om de emissiearme doelstelling te behalen is het dan ook noodzakelijk om in de transpositie van de Europese Richtlijn voor hernieuwbare energie (RED II) in het Nationaal Energie- en Klimaatplan een groter aandeel in de hernieuwbare energie toe te kennen aan synthetische circulaire vloeibare brandstoffen naast de biobrandstoffen.
De Fiscaliteit op een pertinente manier doen evolueren met oog voor budgetneutraliteit
- Een fiscaal stimulerings- of ontmoedigingsbeleid moet resultaatgericht zijn en betrekking hebben op alle technologieën die een emissiearme of -vrije transport mogelijk maken zonder één bepaalde technologie te bevoorrechten wat indruist tegen het principe van technologie-neutraliteit.
- Fiscaliteit is een mechanisme om gedragsverandering te sturen en consumenten aan te zetten te opteren voor duurzame transportmiddelen. De BPF vraagt dat de mogelijke invoering van bijkomende taksen (kilometerheffing, koolstoftaks, LEZ heffing, enz..) samen met de bestaande heffingen (accijnzen op benzine en diesel) en andere gerelateerde taksen verwerkt wordt tot een coherent geïntegreerd pakket. Zonder deze samenhang zullen we heel snel met extra fiscale niches te maken krijgen, die zullen moeten worden gecontroleerd en gehandhaafd, en waarvan de relevantie en billijkheid ten opzichte van de andere maatregelen zal moeten worden gewaarborgd. Vandaag worden enkel diesel- en benzinebrandstoffen belast door middel van accijnzen, inclusief de daaraan toegevoegde biobrandstoffen. Accijnzen op transportbrandstoffen brachten in 2019 5,6 miljard euro aan accijnzen op (excl btw). In de toekomst zal het weggebruik anders belast moeten worden en zullen alle weggebruikers (ook met alternatieve brandstoffen) moeten bijdragen. Thermische wagens in de Wetstraat of op de Antwerpse ring vervangen door elektrische wagens of andere alternatieve brandstoffen (zoals bijvoorbeeld elektriciteit, aardgas of waterstof) zal de verkeersknoop niet oplossen. Oplossingen moeten ontstaan uit gedragsverandering en het aanreiken van alternatieven. Een aangepaste fiscaliteit kan hiertoe bijdragen. Dat geïntegreerd pakket moet budgetneutraal zijn zonder bijkomende belastingdruk op burgers en bedrijven.
Burgers en consumenten willen deelnemen aan de evolutie, maar met de mogelijkheid om te kiezen hoe ze dat willen doen.
Een recente enquête[3] toont aan dat de Belgen meerdere opties bij de overgang naar lage emissie mobiliteit vragen en ze zijn van mening dat een mix aan groene voertuigtechnologieën nodig zal zijn. Slechts 22% van de Belgen gelooft dat elektrische wagens de enige oplossing zijn om de CO2-uitstoot te verlagen terwijl 6 Belgen op 10 van mening zijn dat alternatieve brandstoffen (zoals biobrandstoffen, waterstof of synthetische vloeibare brandstoffen) hier ook toe kunnen bijdragen. Verder vindt 70% van de ondervraagden in ons land dat bestuurders steeds de vrijheid moeten blijven hebben om te kiezen welk type auto/aandrijving (benzine, diesel, hybride, elektrisch) ze willen. Hiermee geven ze aan dat het niet aan de overheid is om te bepalen welke technologie moet worden geprivilegieerd of verboden.
De autoriteiten moeten de voorwaarden scheppen voor een succesvolle ontwikkeling door mogelijkheden te creëren in plaats van de ontwikkeling van bepaalde technieken te beperken.
De overheid heeft een cruciale rol te spelen door het creëren van een gelijk speelveld voor elke technologie (elektrisch, gas, synthetische brandstoffen, nieuwe generatie biobrandstoffen, ..) die significant kan bijdragen tot het vergroenen van het transport.
Onze sector wil, met de ontwikkeling van koolstofarme en klimaatneutrale vloeibare brandstoffen, een duurzame partner zijn van de beleidsmakers om de klimaatdoelstellingen te helpen realiseren.
[1] FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie ‘ENERGY key data editie maart 2020’
[2] E-fuels zijn synthetische brandstoffen die geproduceerd worden op basis van groene waterstof (geproduceerd met hernieuwbare elektriciteit (o.a. zon en wind) en CO2 (afkomstig van koolstofcaptatie). Ze zijn klimaatneutraal omdat dezelfde hoeveelheid CO2 die bij de verbranding (o.a. automotor) vrijkomt wordt opgevangen (CCUS) om in het productieproces te gebruiken. Dit zijn dus circulaire brandstoffen die de CO2 in de atmosfeer niet verhogen.
[3] EU enquête gerealiseerd door Fuels Europe (www.fuelseurope.eu) bij 10.000 respondenten waarvan 1.005 in België – September 2019